Duchota

Cieszyn został spowity gryzącym dymem, który gwałtownie wdarł się do naszych płuc i uniemożliwia zaczerpnięcie świeżego powietrza. Nie, ten zaduch to nie byle jaki dym z komina pobliskiej kamienicy. Duchota ta to powaga, która zgodnie ze słowami Oskara Wilda przekształca się w tępotę. Początkowo niewyczuwalna niczym czad przenika nasze myśli, a problem błahy urasta do rangi światowej. Najbardziej widoczne stało się to przy okazji sprawy cieszyńskich rond, kiedy to  nazwa elementu infrastruktury drogowej stała się ważniejsza niż sam papież. Porównanie to jest nieprzypadkowe, gdyż to właśnie Janowi Pawłowi II Rada Miejska przyznała patronat nad rondem u zbiegu ulic Stawowej, Katowickiej i Liburnii. Jednogłośna i nieskonsultowana z mieszkańcami decyzja stała się paliwem dla przeróżnej maści podżegaczy, których zdaniem ratusz włącza się w podział społeczeństwa. Ba! Umacnia nawet Kościół Katolicki.  Lista niedorzecznych zarzutów nie ma końca. Kolejnym etapem tych absurdalnych wybryków będzie przekonywanie ludzi, że warto by konsultować z nimi ustawienie znaku stopu lub ustąpienia pierwszeństwa.

Zarzuty są również stawiane budowanej właśnie Galerii Stela. To za jej sprawą ma całkiem wyschnąć strumień pieniędzy, który niegdyś wartko przepływał ulicą Głęboką. Powstający moloch jawi się niczym złowrogi Babilon. Co prawda, nigdzie nie widać opisywanych przez Herodota Wiszących Ogrodów Semiramidy, za to stalowe pręty sukcesywnie pną się do góry. Budowa napawa  strachem małych sklepikarzy, którzy szukają przyczyn własnych niepowodzeń. Mają rację Ci, co twierdzą, że ciężko się robi zakupy, kiedy sklep jest wcześnie zamknięty. Nie mylą się również osoby, którym nie chce się szukać przez pół godziny miejsca parkingowego. Czas nieubłaganie galopuje. Kiedyś nasi dziadkowie zniecierpliwieni stali godzinami w kolejkach po mięso. Natomiast my nie jesteśmy w stanie zrozumieć, jak długo facet przed nami może tankować samochód. My już nie mamy czasu na zakupy. Robimy je w sieci. Czekać tylko, kiedy lokalni dostawcy będą dowozić zakupy pod same drzwi. Wolne chwile przeznaczymy na co innego, choćby na ich bezsensowne marnowanie. Takie nasze prawo!

Kiedy usłyszałem o akcji Dziewczyny Bonda na ronda, nie byłem ani wstrząśnięty ani zmieszany. Pomyślałem o niej w kategorii fikcji. Natomiast nowa nazwa piwa z lokalnego browaru – Cieszynek początkowo przyprawiła mnie o mdłości. Wydawała się niepoważna, wręcz infantylna. Tak przecież można nazwać maskotkę lokalnej drużyny sportowej a nie wyrazisty trunek.  Potem przyszła refleksja. Obie nazwy zmuszają nas do swoistej pokory. Przebijają ten przesadnie nadmuchany balonik dumy. Wyjątkowość, pycha, wzniosłość i temu podobne cechy powinniśmy czasem dławić w sobie. Nieumiejętne szafowanie nimi doprowadza do powstania wizerunku cieszyniaka – buca! Za Norwidem pragnie się rzec: Czy ten ptak kala gniazdo, co je kala, Czy ten, co mówić nie pozwala?

Pozwolę sobie za to na rozmowy o bajkach, bo w opowiadaniu ich jestem całkiem niezły, a już na pewno robię to na przyzwoitym poziomie. Na seansie w kinie Piast oglądałem wraz z synem Magiczną zimę Muminków. Ta produkcja ani nie uwodzi dorosłych żartami jedynie im zrozumiałymi, ani grafiką 3D. Wydawałoby się, że nie poderwie nikogo kukiełkowymi postaciami, ani filcowymi liśćmi , które znikną z ekranu w ciągu pierwszych pięciu minut animacji. W XXI wieku to nie do pomyślenia, by bajka zmuszała nas do refleksji. A jednak! Jedną z postaci jest Too-tiki, która zamieszkuje w zimie domek letniskowy Tatusia Muminka. Too-tiki zadaje Muminkowi kluczowe pytanie, czy zorza polarna jest piękna, czy tylko nam się wydaje, że jest?

I mnie w głowie kotłują się podobne pytania. Czy ten Cieszyn jest taki wyjątkowy, czy tylko nam się wydaje, że jest? Czy śledź na kanapce, chrupanie czekoladowego wafla i wątrobiana kluseczka w rosole nadają mu smaku? Czy ta ceglana wieża, co w górę strzela i kaplica zamkowa szeleszcząca w portfelu napawa nas dumą? Czy łabędzie Olzą płynące lub magnolie w maju kwitnące jakby boską ręką skreślone upiększają Cieszyn? Ma rację Henryk Elzenberg pisząc: Piękno jest jednocześnie kształtem czegoś i czegoś zasłoną, drogą i zbłądzeniem z tej drogi. Zachwyt Cieszynem to wybór estetyczny. Akceptujemy go jakim jest, co nie znaczy, że nie baczymy na jego niedoskonałości. To właśnie wszystkie peany ku jego czci mają zasłonić to co szkaradne, podłe, a czasem wręcz ohydne.  Po cóż ciągle się spinać. Lepiej dokonać czynu nieobyczajnego i biec w samych slipach środkiem Wyższej Bramy albo tańczyć na skoczowskiej ślizgawce niczym Lodowa Pani z Doliny Muminków.